Lâm Đông: Trồng lúa, thu hoạch ...cỏ

QĐND - Chủ Nhật, 10/07/2011, 5:52 (GMT+7) QĐND - Vụ chiêm xuân 2011, hàng ngàn hộ nông dân huyện Lâm Hà, tỉnh Lâm Đồng gieo trồng hàng trăm héc-ta lúa giống PC-10, do Công ty cổ phần Giống cây trồng Nha Hố cung cấp, đã bị thất thu nặng vì lúa không trổ bông. Chưa khi nào người nông dân huyện Lâm Hà gặp phải cảnh trồng lúa lại thu hoạch… cỏ như năm nay.

Xót xa những cánh đồng úa vàng

Những ngày cuối tháng 6 vừa qua, chúng tôi về xã Tân Văn, huyện Lâm Hà, gặp những cánh đồng lúa lá cháy úa vàng, cảm thấy xót xa, thương cảm với những người nông dân một nắng hai sương, bởi đã mua phải giống kém chất lượng nên lúa không trổ bông. Ông Lê Thanh Hà, Chủ tịch UBND xã Tân Văn cho chúng tôi biết: - Trước vụ chiêm xuân năm nay, cán bộ Công ty cổ phần Giống cây trồng Nha Hố (trụ sở đóng tại xã Nhơn Sơn, huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận) đến giới thiệu với bà con nông dân trong xã giống lúa PC-10 cho năng suất cao và khẳng định chất lượng giống tốt. Tin vào lời giới thiệu về chất lượng của giống lúa, nông dân trong xã đã mua giống PC-10 về gieo trồng. Tuy nhiên, sau hơn một trăm ngày chăm bón, 63ha lúa gieo bằng giống lúa PC-10 của gần 300 hộ nông dân xã Tân Văn đều biến thành... cỏ, do lúa không trổ bông. Nếu tính năng suất lúa 5 tấn/ha và lúa đặc sản giá 7.500 đồng/kg thì thiệt hại của nông dân vụ này là hơn 2 tỷ đồng, đó là chưa kể đến chi phí sản xuất người nông dân bỏ ra suốt ba tháng trời.
Lúa không trổ bông, người trồng lúa phải cắt bỏ cho bò ăn. Chị Bạch Thị Tươi, nhà ở thôn Hà Trung, xã Tân Văn dẫn chúng tôi ra khoảnh ruộng của gia đình. Nhìn mảnh ruộng chỉ có vài bông lúa lưa thưa, chị buồn bã nói: “Nhà tôi gieo hơn 2000m2 lúa giống PC-10 mua ở đại lý do Công ty cổ phần Giống cây trồng Nha Hố bán tại địa phương. Thời gian đầu, lúa phát triển bình thường, nhưng đến kỳ, lúa không chịu trổ bông. Không chỉ gia đình tôi, mà nhiều nhà khác ở Tân Văn này cũng phải ngậm đắng nuốt cay vì giống lúa không hạt này!”. Anh Nguyễn Văn Năm, nhà ở thôn Mỹ Hòa cho biết, anh đã mua 30kg giống lúa PC-10 với giá 15.000 đồng/kg về gieo. Thông thường, 2 tháng sau khi xuống giống là lúa trổ bông, song đến kỳ trổ mà lúa chỉ làm đòng... Đến kỳ thu hoạch, gia đình tôi đành phải cắt lúa làm cỏ cho bò ăn.

Công ty bán lúa giống “né” trách nhiệm?

Trước việc hàng trăm héc-ta lúa, giống PC-10, không trổ bông, bà con nông dân xã Tân Văn đã nhiều lần khiếu nại, yêu cầu đơn vị cung cấp giống lúa phải bồi thường thiệt hại. Nhưng ông Vũ Xuân Long, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Giống cây trồng Nha Hố vẫn khẳng định giống lúa này rất tốt, đã được trồng ở nhiều nơi. Việc giống PC-10 của công ty cung cấp, được bà con nông dân xã Tân Văn gieo trồng không trổ bông là do thời tiết chứ hoàn toàn không phải do giống. Công ty đã cử cán bộ kỹ thuật đi kiểm tra đồng ruộng của bà con ở đó và kết luận lúa PC-10 trổ đúng vào dịp thời tiết xấu nên xảy ra hiện tượng lép hạt, không có nhân gạo”. Trong khi đó, ông Lê Thanh Hà, Chủ tịch UBND xã Tân Văn, khẳng định: “Vụ chiêm xuân vừa rồi, thời tiết thuận lợi nên lúa phát triển khá tốt. Hàng trăm héc-ta lúa trồng bằng các loại giống lúa khác như Khang dân, Hương thơm... của bà con nông dân trong xã vẫn cho năng suất cao, không có biểu hiện lúa lép hạt. Chỉ riêng giống lúa PC-10 của Công ty cổ phần Giống cây trồng Nha Hố là không trổ bông, tỷ lệ hạt lép đối với giống lúa này lên đến 80% - 90%”. Tiếp xúc với chúng tôi, bà con nông dân xã Tân Văn cho biết: "Tin tưởng vào lời giới thiệu của công ty, chúng tôi mua giống về trồng. Bao bì chỉ in tên loại giống, tên công ty và địa chỉ chứ không có bất kỳ hướng dẫn kỹ thuật giới thiệu đặc tính cây trồng. Trong khi đó, ông Vũ Xuân Long, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Giống cây trồng Nha Hố vẫn khẳng định giống lúa PC-10 do công ty cung cấp đã được khảo nghiệm, trồng rộng rãi ở các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long. Lý do lúa không có hạt là do… thời tiết. Cách trả lời né tránh trách nhiệm của đơn vị cung cấp giống khiến bà con nông dân rất bất bình. Họ đặt câu hỏi, nếu giống lúa PC-10 không gieo được ở khí hậu vùng Lâm Hà này, thì tại sao công ty không khuyến cáo, hướng dẫn mà vẫn bán lúa giống cho nông dân? Đã 3 lần đại diện chính quyền xã Tân Văn, huyện Lâm Hà và người dân gặp gỡ những người có trách nhiệm của Công ty cổ phần Giống cây trồng Nha Hố, nhưng kết luận về nguyên nhân thất bát vụ vừa qua của giống lúa PC-10 vẫn chưa được thống nhất. Phía đơn vị cung cấp giống thì cho rằng lúa không trổ bông là do thời tiết, còn phía người dân và chính quyền xã thì cho rằng do giống lúa PC-10. Dù do chất lượng giống hay thời tiết thì nông dân xã Tân Văn vẫn là những người phải chịu thiệt hại nhiều nhất. Để bảo đảm quyền lợi cho người nông dân, thiết nghĩ, Công ty cổ phần Giống cây trồng Nha Hố cần phải dũng cảm nhận trách nhiệm, bồi hoàn thỏa đáng cho bà con nông dân. Đây còn là đạo đức kinh doanh của một doanh nghiệp đối với người nông dân một nắng hai sương và chấn chỉnh hệ thống cung ứng giống, tránh tình trạng bán giống kém chất lượng gây thiệt hại cho người dân.

Bài và ảnh: Cao Diên

http://www.baomoi.com/Home/KinhTe/www.qdnd.vn/Trong-lua-thu-hoach-co/6596428.epi